De laatste tijd komen we in onze workshops en webinars over ‘tijdsdruk en tijdsbeleving’ steeds vaker mensen tegen die ontzettend goed met hun tijd kunnen omgaan. Vaak hebben ze jarenlang ervaring in hun beroep of functie. Ze hebben de kneepjes van het vak lang geleden onder de knie gekregen. Omdat zij vaak erg gedreven – zo niet gepassioneerd- zijn, proberen zij het werk steeds beter én steeds sneller te doen. Zij perfectioneren hun taken en kunnen die razendsnel uitvoeren. Vaak zijn dit mensen met een goed georganiseerde tijdstijl. Efficiënt werken, goed plannen en vooruitkijken, een plan bewaken en evalueren: al dit soort taken worden geruisloos uitgevoerd.
Ze zijn hun gewicht in goud waard, want als je in een team minimaal één persoon hebt zitten die zo goed kan organiseren, dan loopt het werk meestal op rolletjes. Voor nieuwe teamleden vormen deze supergeorganiseerde collega’s een reddingsboei. Vrijwel altijd kan je bij hen terecht voor een vraag of een helpende hand. Want de super georganiseerde mens is er trots op dat zij/hij zo goed werkt en helpt ook graag een ander om houvast te krijgen bij de eindeloze zee aan klusjes, bezigheden en veranderingen
Toch zijn het juiste deze perfect werkende collega’s die het gevaar lopen om op te branden, uit te vallen en voorgoed weg te moeten gaan uit een veeleisende omgeving. Het probleem is dat zij gewoon té goed omgaan met hun tijd. Constant met een hoge tijdsdruk je werk doen, is uitputtend. Je probeert in feite steeds meer te doen in steeds minder tijd. Het perfectionisme waarmee je dit doet, maakt dat je extra kwetsbaar bent als het eens een keer niet lukt. Je hoge arbeidsethos dwingt je om jezelf af te straffen als je tijd verlummelt. Daardoor gun je jezelf geen tijd om te ontspannen, op te laden of uit te rusten tijdens je drukke werkdagen. En ook thuis kan je eindeloos doorjakkeren in allerlei huishoudelijke beslommeringen, zorgtaken en andere verplichtingen.
Hoe herken je dit syndroom bij jezelf?
- Je hebt in vergelijking met je collega’s een ongewoon hoog werktempo
- Je gaat je werktempo opvoeren, over de jaren heen
- Je feitelijke taken staan steeds meer centraal, je werk wordt instrumenteler
- Je gunt jezelf weinig tijd voor contact met mensen (cliënten, collega’s)
- Je ziet problemen ver van tevoren al aankomen en lost ze op voordat ze er zijn
- Je gaat steeds harder lopen, je bent gehaast in je gedrag
- Je voelt spanning in je lichaam (je gezicht, je handen, hartslag, etcetera)
- Je bent steeds minder tevreden met wat je doet
Gelukkig is het goed mogelijk om de sterke kanten van deze tijdstijl te behouden, maar wel meer balans en plezier terug te vinden. De oplossing is eenvoudig: zorg dat je net iets minder efficiënt werkt, en gebruik een kleine hoeveelheid tijd per werkdag om op te laden of te ontspannen. In plaats van voortdurend meer dan 100% te geven van wat je kan, maak je het iets minder, laten we zeggen 99% om te beginnen. De kleine portie tijd die vrijkomt, gebruik je voor korte pauzes, opfrissers in je werk, bijvoorbeeld via het aangaan van (heel even) contact met de mensen om je heen. Kort lummelen is heel verfrissend!
“Ik ben best een harde werker, maar ik moet echt gas terug nemen. Zeker nu ik wat ouder ben, anders ben ik kapot na een dienst. Dus ik ga elke dag even van de afdeling af, liefst naar buiten, en pak die frisse neus. Als dat niet kan loop ik een rondje door het ziekenhuis. Wat lopen doet me goed.” (verpleegkundige interne geneeskunde)
Het nemen van time-outs om op adem te komen is op lange termijn belangrijk om het werken op een goede manier vol te houden. Je kunt kort ontspannen en bent dan weer fris voor het volgende wat je doet. Voorbeelden van time-outs in de zorg:
- even naar het toilet gaan, een paar minuten, en water drinken
- je handen of je nek zachtjes masseren
- naar het raam lopen en naar buiten kijken, naar de wolken of de zon of de bomen
- zomaar een praatje maken, zonder doel met een cliënt of collega
- met aandacht je lunch eten, genieten van lekker gezond fruit
- een compliment geven aan iemand (dat doet jezelf ook goed)
- glimlachen of grappen maken
- een tekeningetje maken op je schrijfblok
- met aandacht kijken naar kunst, bloemen, kinderen
Een time-out hoeft niet meer dan 3 of 5 minuten te duren. Zo laad je jezelf op en ga je fris verder.