Neem tijd voor jezelf, juist nu

Hoe blijf je weerbaar en zorg je voor jezelf, in tijden van corona?

De coronacrisis is nog niet voorbij. Veel zorg­mede­werkers zien op tegen een nieuwe golf, en mis­schien wel meerdere golven, die nog komen. De druk, stress, lange diensten, grote onzeker­heid en veel tijds­druk, vooral op plekken in de zorg waar de corona genade­loos toe kan slaan.

Uitputting door combi tijdsdruk en empathie

“Ik was dit voorjaar erg bezig met een vrouw van mijn eigen leef­tijd, die weken­lang op de afde­ling lag. Worste­lend met corona. Ik kon me zo goed voor­stellen hoe wanhopig ze was, met haar drie kinderen die nog op de lagere school zaten. Ze heeft het niet gered. In de nacht­dienst na mijn dienst is ze over­leden. Haar kinderen en haar man heeft ze alleen nog via skype gezien. Er zit nog steeds een grote knoop in mijn buik. Ik kan de pijn nog voelen die er was. We hebben ons kapot gewerkt in die tijd. Nu zie ik erg op tegen de volgende maanden. Wat staat ons nog te wachten?”

Empathie, het meeleven en mee­voelen met je cliënt, is een sterke eigen­schap van veel zorg­profes­sionals. Tegelijk is het een val­kuil. Je kan meegezogen worden door de gevoelens en situaties van je cliënten. Waar­door je niet meer kan ontspannen. Vooral in combinatie met hoge tijds­druk en weinig privé­tijd is dit een gevaar­lijke cocktail.

Af en toe rust nemen echt nodig, juist nu

Goed voor jezelf zorgen is heel belangrijk in de zorg. Anders raak je opgebrand en zit je langere tijd ziek thuis. Daar doe je jezelf, je cliënten en je collega’s geen plezier mee. Door ons (promotie­)onderzoek naar tijds­druk en tijds­beleving in de zorg weten we dat er zorg­verleners zijn die ondanks drukke dagen toch goed voor zich­zelf zorgen.

“Je moet zelf rustig blijven en dat kan ik. Ook om te zorgen dat de afdeling over­eind blijft. Als je dat niet doet, klapt het om. Ik probeer rust over te dragen aan patiënten en collega’s en die voel ik zelf ook. Als ik dat niet heb dan stapelt het zich op, een soort stress. Daarom zorg ik voor mijn eigen rust. Ik neem altijd pauze, wat er ook gebeurt. Al is het maar 5 of 10 minuten.” (verpleeg­kundige zieken­huis)

Stress en haast bouwen zich op in je werk. Belang­rijk in je werk is het op tijd terug­schakelen, als je periodes van tijds­druk hebt. Dat betekent dat je bewust je tempo verlaagt. Soms kan dat al op je werk, door net wat rustiger te lopen of even kort pauze te nemen. Je hart­slag en adem­haling worden rustiger. Je kunt weer open staan voor je omgeving. Het nemen van pauze om op adem te komen is belang­rijk om het werken in de zorg op een goede manier vol te houden.

6 Tips voor pauze

1. Hou voor ogen: pauze is belang­rijk voor de zorg die ik geef
   Bedenk dat het nemen van pauze iets oplevert in je werk. Een ontspannen en uitge­ruste mede­werker maakt minder fouten en werkt sneller. In corona­tijd heb je minder kans om zelf ziek te worden als je fris blijft. Dat is voor iedereen beter.
2. Spreek elke dienst vooraf af hoe en wanneer pauze wordt genomen
   Laat je niet overvallen door de hectiek. Bouw met collega’s pauze­momenten in en vang het voor elkaar op.
3. Ontdek wat bij jou past
   Je hebt recht op een half uur pauze als meer dan 5,5 uur werkt in een dienst. Die kan je even­tueel splitsen in twee keer een kwartier. Ontdek wat bij jou het beste past en vertel dat.
4. Zorgverlening gaat altijd met pieken en dalen. Gebruik die momenten
   Pak de iets rustiger momenten. Om even te zitten (als je veel staand werk doet), een kop koffie te drinken, een praatje te maken.
5. Laat los. Verlaat je werkplek
   Pauze nemen terwijl alles om je heen door­gaat, is veel moei­lijker dan op een plek buiten je directe werk­omgeving. Ga zo mogelijk naar buiten. Dat doet wonderen voor je geest en lichaam. Je kunt weer beter heli­kopteren en zien wat nodig is.
6. Neem juist op drukke diensten time-outs!
   Door dit echt te doen, voel je dat je voor jezelf zorgt. Het is een vorm van zelf­respect. Je krijgt meer rust en straalt dat uit.

Neem time-outs

In de volgende mindmap staan 33 time-outs. Dat zijn korte pauze­momenten, op je werk of na je werk. Het zijn opfrissers. Kies jouw favoriet eruit en gebruik die!

Wil je meer weten over tijds­druk en hoe hiermee om te gaan? In het thema “Tijd voor zorg” verzamelen we goede ideeën en prak­tische werk­vormen om beter om te gaan met tijd in de zorg.